Арада бірнеше сағат өткен соң, 6 маусымға қараған түні, сағат 02:19 шамасында, баланың жансыз денесі Кұрсай тармағындағы қамыстың арасынан табылды. Атырау облыстық Полиция департаментінің мәліметінше, қыз баланың жоғалғаны туралы хабарлама 5 маусым күні сағат 21:28-де түскен. 2018 жылы туған бүлдіршін түскі уақытта үйінен шығып кеткен, содан бері қайта оралмаған. Жоғалған баланың бағыты белгісіз болғандықтан, барлық бейнебақылау камералары жіті тексерілген. Іздеу жұмыстарына аудандық төтенше жағдайлар бөлімі мен еріктілер де жұмылдырылған.
«Қазір аталған оқиға бойынша Қылмыстық кодекстің тиісті бабымен қылмыстық іс қозғалып, сотқа дейінгі тергеу амалдары жүргізілуде. Сот-медициналық сараптама тағайындалған, ал баланың нақты өлім себебі әзірге анықталған жоқ. Полиция өкілдері расталмаған ақпарат пен болжамдарды таратуға жол бермеуге шақырады.
Күдікке ілінген 1989 жылғы Ақниет Жұмабаев есімді Құлсары тұрғыны ұсталып, уақытша ұстау изоляторына қамалды. Сот оның қамауға алынуын санкциялады», – деді Атырау облысы Полиция департаментінің баспасөз хатшысы Мейірім Ердәулет.
Әлеуметтік желілер мен мессенджерлерде бұл іске қатысы бар деген болжаммен 35 жастағы ер адамның фотосы мен бейнематериал тараған. Бейнежазбада аяғын сылтып басып бара жатқан ер адамның кішкентай қызды қамыс арасымен ертіп бара жатқаны көрінеді.
Қала тұрғындарының айтуынша, марқұм қыз баланың ата-анасы жұмыста болған. Анасы үйге келген кезде қызының жоқ екенін көріп, дабыл қаққан.
Қайғылы оқиға орнаған аудан – Құлсары қаласындағы 5-ауыл мен «Достық» ықшамауданының арасы. Бұл жергілікті халық арасында «вахталық поселке» деген атпен белгілі. Қоғам белсендісі Жанаргүл Шаргабаева сол күні кешке бейнеүндеу жариялап, аталған аумақта көше шамдарының мүлде жоқ екенін айтып дабыл қақты. Оның айтуынша, бұл аумақ, соның ішінде көпір бойы да қара түнекке батып тұрады.
– Полиция бір ғана шаммен іздестіру жүргізіп жүр. Бұл – өте қауіпті жағдай. Жергілікті билік шұғыл шара қабылдауы керек, – деді қоғам белсендісі Жанаргүл Шаргабаева.
Сонымен қатар ол бұл ауданда әлі де бұзылмаған иесіз, ескі үйлер мен ғимараттардың қауіпті екенін айтып, оларды дереу тазарту қажет екенін жеткізді.
Баланы іздеуге полиция ғана емес, жергілікті тұрғындар да белсенді түрде атсалысқанымен, өкінішке қарай, үміт ақталмады. Бұл қайғылы оқиға тек бір отбасының ғана емес, бүтін бір қоғамның жанайқайына айналды.
Шыны керек, Атырау өңірінде кәмелетке толмаған балаларға қарсы жасалған жыныстық сипаттағы қылмыстардың саны алаңдаушылық туғызып отыр. Соңғы бірнеше жылда тіркелген деректер бұл мәселенің күрделі екенін айқын көрсетуде.
Атырау облысы Полиция департаментінен анықтағанымыздай, 2021 жылы облыс көлемінде 80-нен астам бала сексуалдық сипаттағы зорлық-зомбылықтың құрбаны болған. Оның ішінде, тек Атырау қаласында – 33 іс, ал қалған бөлігі аудан орталықтары мен ауылдық елді мекендерге тиесілі. Бұл деректер полиция және сот органдары тіркеген нақты істерге негізделген.
Аталған қылмыстардың ішінде:
10 іс – зорлау,
10 – сексуалдық сипаттағы күш қолдану,
21 – 16 жасқа толмағандармен жыныстық қатынас,
8 – балаларды азғыру әрекеттері ретінде тіркелген.
2025 жылдың ақпан айындағы мәліметке сәйкес, Атырау облысында балаларға қатысты сексуалдық қылмыс жасап, сотталған 12 адам арнайы тізімге енгізілген. Бұл тізімге енгендердің жетеуі – Атырау қаласының тұрғындары. Олар – еліміз бойынша тіркелген 459 педофилдің бір бөлігі.
Қоғам арасында педофилдердің жазасын өтеуінен кейін бақылаусыз жүруі мен қайта қылмыс жасау қаупі үлкен алаңдаушылық туғызуда. Балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін мұндай тұлғаларға қатысты бақылау күшейтілгенімен, жүйелі сақтық шаралары мен алдын алу жұмыстары әлі де жеткіліксіз.
Қазақстан бойынша 2024 жылы педофилге байланысты 874 қылмыстық іс тіркелген. Бұл 2023 жылғы (876 іс) көрсеткішпен салыстырғанда сәл төмен болғанымен, ахуал тұрақты түрде ауыр күйінде қалып отыр.
Жергілікті белсенділер мен ата-аналар қауымы бұл мәселе бойынша нақты әрі жүйелі шаралар қабылдауды талап етуде. «Қауіптің алдын алу үшін мектептер мен балабақшаларда түсіндіру жұмыстары жүргізілуі, балаларға қатысты қылмыстар үшін қатаң жаза қолдану, тіпті өлім жазасы да артық емес, жарықтандырылмаған аймақтарды бақылауға алу, психологиялық көмек көрсету желісін кеңейту керек. Қалай десек те, бұл – жеке бір отбасының ғана емес, тұтас ұрпақтың тағдырына тікелей әсер ететін мәселе. Әрбір бала – елдің ертеңі. Сондықтан оларды қорғау – тек құқық қорғау органдарының ғана емес, барша қоғамның ортақ борышы», – дейді Атыраудағы Әжелер мектебінің төрайымы Жұмагүл Нәсиқызы.
Жұмбақ өлім дегеннен шығады, былтыр Атырауда осыған ұқсас сұмдық жағдай болған еді. 2024 жылдың 18 қазан күні Атырауда 23 жастағы қыз кісі қолынан қаза тапты. Сұмдығы сол, қанішерлер қызды қорлап өлтіріп, денесін Жайық өзеніне лақтырып жіберген. Арада 8 ай өтсе де Янаның денесі әлі табылмай жатыр. Марқұмның анасы Галина, тіпті Президенттен көмек сұрап, хат та жазды.
Яна – Батыс Қазақстанның тумасы. Мектепті үздік бітіріп, Атырауға жоғары оқу орнына грантқа түскен екен. Жалғыз қызының студенттік өмірге қадам басқанына әрі қуанып, әрі қобалжыған анасы осылайша, Атырауға Янамен бірге көшіп келеді. Яна жоғары оқу орнын абыроймен бітіріп, магистр дәрежесін алады. Кейін Атыраудағы Қазақ геологиялық барлау мұнай институтында жұмыс істейді. Жас та болса ғылымға үлкен қызығушылық танытқан Яна алға қарай оқуын жалғастыруды жоспарлап жүрген. Тіпті, көзі тірісінде бірнеше ғылыми жобаларды да қорғаған екен. Өкінішке қарай, арманы көп жас ғалым ауыр қылмыстың құрбаны болды. Одан да ауыры, арада 8 ай өтсе де, марқұмның анасы қызын жерлей алмай отыр…
Баян ЖАНҰЗАҚ,
Атырау облысы