Өткен маусымда май, ұн және торт сатудан түскен экспорттық кіріс 562 миллион АҚШ долларына жетті. Алдағы жылдары Қазақстан бұл көрсеткішті жыл сайын 1 миллиард долларға дейін арттыруды жоспарлап отыр. Бұл нәтижеге қол жеткізу үшін өсімдік шаруашылығындағы басымдықтарды біртіндеп өзгерте отырып, бидайдан табысы жоғары майлы дақылдарға, ең алдымен күнбағысқа көшу арқылы мүмкін болады.
«Бүгінде Қазақстан ішкі нарықты толығымен қамтамасыз етіп, бағаны тұрақтандырады. Сондай-ақ экспортты ұлғайтады. Біз тек өнімді экспорттап қана қоймаймыз — біз елдің экономикалық қауіпсіздігін нығайтып, бүкіл өңір үшін азық-түлік тұрақтылығын жеткізушіге айналамыз. ҚР Сауда және интеграция министрлігінде қазақстандық май өңдеу кәсіпорындарын ілгерілетудің тиімді құралдары бар. Бұл сауда-экономикалық миссиялар, экспортты жеделдету бағдарламасы, сондай-ақ экспортты ілгерілету шығындарын өтеу тетіктері. Біз қазірдің өзінде негізгі нәтижелерді көріп отырмыз. Соңғы 5 жылда қазақстандық өсімдік майын әлемдік нарыққа жеткізу тұрақты өсуіп келеді», — деп атап өтті «QazTrade» АҚ бас директорының бірінші орынбасары Нұрлан Құлбатыров.
Қазақстан күнбағыс майын Орталық Азия елдері мен Қытайға экспорттайды. Жақын уақытта экспорт географиясын Таяу Шығыселдеріне дейін ұлғайту жоспарланған.
Майлы дақылдарды қайта өңдеушілердің Ұлттық қауымдастығының төрағасы Ядыкар Ибрагимов Қазақстан бәсекеге қабілетті ойыншы бола алатын май өнімдері мен жем-шөптің жаһандық нарығы 43 миллион тоннаға бағаланатынын айтты — бұл қазақстандық экспорттың ағымдағы көлемінен 42 есе көп. Оның айтуынша, мұндай перспектива мемлекет пен жеке сектордың күш-жігерін жүйелі үйлестіруді талап етеді.
Осыған байланысты Астанада май саласының экспорттық әлеуетін дамытуға арналған дөңгелек үстел өтуде. Бұл майлы дақылдар экспортын дамыту жөніндегі үш жылдық жоспармен жұмыстың басталуы. Басты мақсат – мемлекет пен бизнес арасындағы орнықты ынтымақтастықты жолға қою. Билік пен сала өкілдері майлы дақылдарды өңдеуді орнықты дамыту үшін бірлесіп шешімдер таба алатын тұрақты платформа құратын болады. Осы бастама шеңберінде Қазақстанның халықаралық нарықтардағы позициясын нығайтуға бағытталған 2025-2027 жылдарға арналған экспорттық Жол картасы әзірленеді.
Іс-шараны Халықаралық сауда орталығы (ХТО) Qaztrade сауда саясатын дамыту орталығы Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің қолдауымен майлы дақылдарды қайта өңдеушілердің Ұлттық қауымдастығымен бірлесіп ұйымдастырды. Дөңгелек үстел Ready4trade – Орталық Азия: Еуропалық Одақ қаржыландыратын «Транскаспий көлік дәлізі арқылы өркендеу жолы» жобасы аясында өтуде.